Право на откажување преку купување онлајн

Една од најконтроверзните карактеристики на купувањето преку Интернет секако е правото на повлекување на куќата, што истовремено претставува добра и лоша страна на овој легален бизнис, во зависност од аголот од кој се гледа овој институт, односно интересите на едната или другата страна. На правото на повлекување секако треба да се пристапи преку контекст на злоупотреби од страна на договорните страни, и да се најде соодветен модалитет на формулирање на законски одредби, а потоа и на нивно толкување со цел да се намали овој „несакан ефект“ во разумна мерка, не е можно целосно да се елиминира.

Важноста што законодавецот му ја придава на правото на повлекување најдобро се рефлектира во наметнатата обврска кон е-трговецот не само да му го обезбеди ова право на купувачот, туку и однапред да го информира за условите, времето и постапката за остварување на право на повлекувањето не е можно во ситуации пропишани со закон.

Имено, купувачот со статус на потрошувач има право да се повлече од договорот склучен преку Интернет (и на далечина) воопшто во рок од 14 дена, без обврска да ги наведе причините за повлекување од набавка на стоки или услуги, од страна на испраќање едноставна форма за повлекување изјава.

Затоа, е-трговецот е должен да му го предаде образецот за повлекување на потрошувачот во писмена (и електронска) форма за време на склучување на договорот, а најдоцна за време на испораката на стоката, која подоцна ја пополнува и враќа во случај на повлекување.

Со оглед на карактеристиките на продажбата преку Интернет, е-трговецот има можност да му овозможи на потрошувачот електронски да пополни и испрати образец за повлекување, со обврска да го извести за приемот на таквата пополнета и испратена форма без одлагање во писмена форма (вклучително и адреса за е-пошта).

Враќање на пари 

Откако потрошувачот ќе го реализира правото да се повлече од договорот, ќе се смета дека договорот не е склучен ниту под услов е-трговецот и потрошувачот да подлежат на права и обврски поврзани со трошоците и условите за враќање, додека е -трговецот е должен да изврши поврат на плаќањата примени од потрошувачот, вклучувајќи ги и трошоците за испорака, а најдоцна во рок од 14 дена, што овој пат се пресметува од приемот на образецот за повлекување. Е-трговецот е должен да ја спроведе постапката за поврат на средства на ист начин како што е извршена уплатата од страна на потрошувачот, освен ако потрошувачот не се согласил експлицитно да користи друго платежно средство, доколку потрошувачот не сноси никакви трошоци заради такво враќање на средствата

Сепак, враќањето преку трансакција што е помалку поволна за потрошувачот, може да се изврши само доколку потрошувачот тоа експлицитно го побарал (така што тој не се согласил со предлогот на е-трговецот).

Враќање на робата и трошоци за пратка

По испраќањето на образецот за повлекување, а најдоцна во рок од 14 дена, потрошувачот е должен да ја врати стоката на трговецот или на лице овластено од трговецот, а периодот од 14 дена ќе се смета за исполнет ако потрошувачот ја испратил стоката пред неговото истекување.

Трошоците за директно враќање на стоката ги сноси потрошувачот, освен ако трговецот не се согласи дека ќе ги сноси, односно ако претходно не го известил потрошувачот дека потрошувачот е должен да ги плати.

Во случај стоката да биде оштетена или други видови на оштетување како резултат на несоодветно постапување со стоката, потрошувачот ќе биде одговорен.

Исклучоци од правата на откажување 

Потрошувачот нема право да се повлече од договорот во случај на:

• кога предметот на договорот за услуга и откако услугата е целосно извршена (ако услугата започнала по изречна претходна согласност на потрошувачот и ако тој потврдил дека знае дека го изгубил правото да се повлече од договорот кога трговецот целосно го извршува договорот)

• дека тоа е добра или услуга чија цена на пазарот е променлива и врз кои промени не може да влијае е-трговецот и кои можат да се појават за време на периодот на повлекување

• дека стоката е произведена „за мерење“ или според посебните барања на потрошувачите или ако недвосмислено може да се заклучи дека стоката е поврзана со одредено лице

• дека испорачаната стока е предмет на расипување или има краток рок на траење;

• дека стоката е испорачана запечатена и не може да се врати од здравствени или хигиенски причини, доколку е запечатена по породувањето

• дека стоката се должи на нивната природа по испораката неразделно измешана со друга стока

• дека предмет на договорот е алкохолен пијалок чија цена е договорена за време на склучување на договорот за продажба и чија испорака може да се изврши само по 30 дена од денот на склучување на договорот, а чија реална цена зависи од промените во цените на пазарот влијае

Од аспект на е-трговијата, доставата на дигитална содржина е особено интересна, бидејќи продажбата на овој вид стоки преку Интернет зазема значителен удел во вкупната електронска трговија од една страна, а од друга страна затоа што на набавка на формулари „стоки“, најсоодветни и најдоминантни.

За да се примени овој исклучок, е-трговецот е должен да добие претходна согласност од потрошувачот доколку испораката на дигитална содржина не се изврши на траен медиум, како и потврда од потрошувачот дека знае дека таквата испорака губи право на повлекување од договорот.